“นี้อย่างนี้” เข้าใจไหม?

บทความนี้ สืบเนื่องมาจากที่ผู้เขียน เผยแพร่แนวคิดความใจผิดเกี่ยวกับสติปัฏฐาน 4 ของพระพม่าออกไป ซึ่งก็มีสาวกที่เป็นคนไทยเข้ามาโต้แย้งโดยยกข้อความในส่วนท้ายของพระสูตร ซึ่งแสดงผลแห่งการเจริญสติปัฏฐาน 4 ดังนี้

พระไตรปิฎกเล่มที่ 10 พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ 2 ทีฆนิกายมหาวรรค

9. มหาสติปัฏฐานสูตร(22)

ผลแห่งการเจริญสติปัฏฐาน

   [151] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็ผู้ใดผู้หนึ่ง พึงเจริญสติปัฏฐาน 4 นี้ อย่างนี้ ตลอด 7 ปี เขาพึงหวังผล 2 ประการ อย่างใดอย่างหนึ่ง คือ พระอรหัตตผลในปัจจุบัน หรือเมื่อยังมีขันธบัญจกเหลืออยู่ เป็นพระอนาคามี

   7 ปี ยกไว้ ผู้ใดผู้หนึ่ง พึงเจริญสติปัฏฐาน 4 นี้ อย่างนี้ ตลอด 6 ปี 5 ปี 4 ปี 3 ปี 2 ปี 1 ปี ... 1 ปี ยกไว้. ผู้ใดผู้หนึ่ง พึงเจริญสติปัฏฐาน 4 นี้ อย่างนี้ ตลอด 7 เดือน เขาพึงหวังผล 2 ประการ อย่างใดอย่างหนึ่ง คือ พระอรหัตตผลในปัจจุบัน หรือเมื่อขันธบัญจกมีเหลืออยู่ เป็นพระอนาคามี

   7 เดือน ยกไว้ผู้ใดผู้หนึ่ง  พึงเจริญสติปัฏฐาน 4 นี้ อย่างนี้ ตลอด 6 เดือน 5 เดือน 4 เดือน 3 เดือน 2 เดือน  1 เดือน กึ่งเดือน ... กึ่งเดือนยกไว้ ผู้ใดผู้หนึ่ง พึงเจริญสติปัฏฐาน 4 นี้ อย่างนี้ ตลอด 7 วัน เขาพึงหวังผล 2 ประการ อย่างใดอย่างหนึ่ง คือพระอรหัตตผลในปัจจุบัน หรือเมื่อขันธปัญจกยังเหลืออยู่ เป็นพระอนาคามี.

ข้อความที่ผู้เขียนเน้นโดยการทำตัวหนาและขีดเส้นใต้นั้น นักภาษาศาสตร์เขาเรียกว่า คำบ่งชี้

คำบ่งชี้

คำบ่งชี้นี้มีความสำคัญมากในการสื่อความหมาย และ มีหลากหลายรูปแบบ ซึ่งถ้าผู้อ่านคนใดสนใจก็ไปหาอ่านจากหนังสือของสาขาวิชาภาษาศาสตร์เอาเองก็ แล้วกัน

ในบทความนี้ ขอยกตัวการบ่งชี้เป็นบางประเภทเท่านั้น เพื่อที่จะให้เข้าใจเนื้อหาของบทความชิ้นนี้ของผู้เขียนได้ง่ายขึ้น

การบ่งชี้ที่ควรรู้จักก็คือ การบ่งชี้ที่ต้องมีลักษณะทางกายภาพของผู้พูดประกอบด้วยจึงจะเข้าใจว่า ผู้พูดต้องการสื่อสารอะไร การบ่งชี้แบบนี้จะต้องมีการชี้นิ้วประกอบ (gestural usage)

ยกตัวอย่างเช่น

เรากำลังอยู่ในศูนย์การค้าใหญ่ๆ กับเพื่อนสนิทคนหนึ่ง  ผู้คนมาเที่ยวกันมากมายไปหมด  เพื่อนเราพูดว่า “ดูผู้หญิงคนนี้ซิ”

ในตัวอย่างดังกล่าวนี้ ถ้าเพื่อนไม่ชี้นิ้วไปที่ผู้หญิงคนใดคนหนึ่ง เราก็ไม่สามารถจะรู้ได้เลยว่า เพื่อนกำลังพูดถึงใคร

บรรลุธรรมภายใน 7ปี 7เดือน 7วัน

การโฆษณาของพระพม่าที่โดนใจคนไทยกลุ่มหนึ่งมากที่สุด (โง่ไม่โง่ไม่เกี่ยว) ก็คือ การปฏิบัติธรรมตามสายพอง-ยุบกับนาม-รูปเป็นวิปัสสนา ดีเลิศประเสริฐศรีไปไปหมด 

เป็นสติปัฏฐาน 4  สามารถบรรลุธรรมได้ ภายใน 7ปี 7เดือน 7วัน

ปรากฏว่า คำโฆษณาได้ผล  มีผู้ปฏิบัติตามกันมากมาย แต่ไม่เคยสงสัยเลยว่า

• พระพม่าก็สอนมาหลายสิบปีแล้ว ยังไม่เห็นมีใครเป็นพระอรหันต์ หรือพระอนาคามีให้เห็นสักคน
• คำสอนของพระพม่ากลุ่มนี้ ก็ไม่เคยพัฒนาขึ้นเลย  ตั้งแต่ต้นมีมาอย่างไร ถึงตอนนี้ก็สอนกันอยู่แค่นั้น คือ สอนได้แต่การพิจารณาอิริยาบถใหญ่ กับอิริยาบถย่อย เท่านั้น
• คำสอนของพระกลุ่มนี้ ก็ขัดกับสติปัฏฐาน 4 ขัดกับหนังสือวิสุทธิมรรค และขัดกับพระไตรปิฎกอีกด้วย
• ไม่มีที่ไหนในพระสูตรสติปัฏฐาน 4 หนังสือวิสุทธิมรรค และพระไตรปิฎกว่า วิปัสสนาดีกว่าสมถะกรรมฐาน

ข้อพิสูจน์ง่ายๆ เลยก็คือ เมื่อไหร่ที่พระพม่าเขียนถึงตรงนี้ จะไม่มีการอ้างอิงไปที่หนังสือเล่มใด  ตู่ขึ้นมาเอง โดยไม่มีหลักฐานใดๆ  เป็นความเชื่อที่ผิดพลาดมหาศาลของพระพม่าเอง

โดยสรุป คำโฆษณาของพระพม่าที่ว่าจะบรรลุธรรมภายใน 7ปี 7เดือน 7วัน ก็เป็นคำโฆษณาที่ไม่จริง  ทำให้ไส้ศึกชาวไทย เสียเวลาปฏิบัติธรรมอย่างหนัก แต่ได้ผลน้อยมากไป 1 ชาติ แบบค่อนข้างเสียเปล่า

ปัญหามันอยู่ที่ใด

ปัญหามันเกิดจาก พระพม่าคิดการปฏิบัติธรรมแบบนี้ขึ้นมา แล้วถูกโจมตีว่าเป็นการปฏิบัตินอกพระพุทธศาสนา 

เมื่อถูกโจมตี ก็หันรีหันขวาง  ดูแล้วสิ่งที่คิดขึ้นได้ใกล้เคียงกับสติปัฏฐาน 4 ก็จับยัดเข้าเป็นสติปัฏฐาน 4 ซะก็สิ้นเรื่อง

เท่านั้นยังไม่พอ ต้องแปลงสติปัฏฐานให้เป็นวิปัสสนา/เห็นแจ้งซะด้วย ทั้งๆ ที่สติปัฏฐาน 4 นั้นเป็นแค่อนุปัสสนา/ตามเห็นท่านั้น

นี่ก็เป็นอีกเหตุผลหนึ่ง ที่พระโชดกถึงต้องไปขอร้องให้หลวงพ่อวัดปากน้ำเซ็นรับรองว่า การปฏิบัติธรรมแบบพอง-ยุบเป็นสติปัฏฐาน 4

พวกลูกศิษย์รุ่นหลังไม่รู้เรื่อง ก็มาตีความใหญ่โตว่า หลวงพ่อวัดปากน้ำเลิกสอนวิชชาธรรมกายไปแล้ว

โง่ซะไม่มีที่ติ

ทำไมสายพอง-ยุบกับสายนาม-รูปถึงไม่มีใครบรรลุธรรม

ที่สาวกของสายสายพอง-ยุบกับสายนาม-รูปไม่ได้บรรลุธรรมภายใน 7ปี 7เดือน 7 วันอย่างที่คิด แต่ยังก็ไม่เฉลียวใจว่าถูกหลอกนั้น ก็เป็นเพราะว่า การปฏิบัติธรรมแบบพอง-ยุบ กับนาม-รูป ไม่ได้เป็นสติปัฏฐาน  ไม่ได้เป็นวิปัสสนากรรมฐาน 

ถ้าจะเป็นก็น่าจะได้แค่สมถกรรมฐาน ที่ตนเองชอบโจมตีกันหนักหนานั่นแหละ

ผลของสติปัฏฐาน 4 เป็นจริงหรือไม่?

ถ้ามีคนถามว่า ตกลงแล้ว ผลของสติปัฏฐาน 4 ที่พระพม่านำมาโฆษณานั้นจริงหรือไม่?

อันนี้ผู้เขียนตอบได้ทันทีอย่างไม่ลังเลว่า “จริง” เพราะเป็นพุทธพจน์

แต่ถึงยุคนี้ ไม่มีใครรู้แล้วว่า สติปัฏฐาน 4 นี้ อย่างนี้ ว่าเป็นอย่างไร  อันนี้หมายถึง ในการศึกษาอย่างเป็นวิชาการแบบตะวันตก

นี้ อย่างนี้ เป็นคำบ่งชี้ที่ต้องอยู่ในสถานการณ์นั้นด้วยจึงจะรู้ว่า สติปัฏฐาน 4 ที่พระพุทธเจ้าสอนวันนั้น ว่าเป็นอย่างไร

นี่คือภาพวาดแสดงเหตุการณ์ในวันที่พระพุทธองค์ทรงสอนสติปัฏฐานสูตร  คนพวกนนี้เท่านั้นที่จะรู้ว่า "พึงเจริญสติปัฏฐาน 4 นี้ อย่างนี้ ตลอด 6 ปี 5 ปี 4 ปี 3 ปี 2 ปี 1 ปี ... 1 ปี ยกไว้. ผู้ใดผู้หนึ่ง พึงเจริญสติปัฏฐาน 4 นี้ อย่างนี้" คืออย่างไร เพราะ นั่งฟังเทศน์อยู่ในขณะนั้น


แต่ถ้าจะใช้วิชชาธรรมกายเข้าไปถามพระพุทธเจ้าว่า วันที่พระพุทธองค์ทรงสอนสติปัฏฐาน 4 นั้น  สติปัฏฐาน 4 นั้นเป็นอย่างไรก็ทำได้  เพราะ ตำรับตำราของสายวิชชาธรรมกายสอนไว้ว่าทำได้ คือ ถ้าปฏิบัติธรรมตามวิชชาถูกต้อง ก็เข้าเฝ้าพระพุทธเจ้าได้

อย่างไรก็ตาม  ไม่จำเป็นจะต้องทำอย่างนั้น เพราะ วิชชาธรรมกายนี้นี่แหละ เป็นสติปัฏฐาน 4 ของแท้และดั้งเดิม

หลักฐานก็ดูจากชื่อของดวงปฐมมรรค ซึ่งมีชื่อเต็ม ดวงธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน เราจะเรียกกันสั้นๆ ว่า ดวงธรรม

จะเห็นว่า ดวงธรรมดวงแรกที่เราเห็น อยู่ในหัวข้อ “ธรรมในธรรม” เลยทีเดียว

นอกจากนั้นแล้ว วิชชาธรรมกายจะอธิบายสติปัฏฐาน 4 ได้ดีที่สุด เช่น

• กายในกาย
• เวทนาในเวทนา
• จิตในจิต
• ธรรมในธรรม

ตามดูกายในกาย  เวทนาในเวทนา  จิตในจิต และ ธรรมในธรรม

กายในกายของตนเอง ภายนอกคือกายของคนอื่น และทั้งภายในและภายนอก คือ ในกายของตนเองก็ตามดูกายภายในและกายภายนอกได้  เมื่อตามดูกายของคนอื่นก็ตามดูกายภายในและกายภายนอกได้เช่นเดียวกัน

สรุป

เมื่อพระพม่าคิดวิธีปฏิบัติธรรมแบบใหม่ได้ และถูกโจมตีว่า เป็นการปฏิบัตินอกศาสนาพุทธ จึงพยายามจับยัดว่าเป็นสติปัฏฐาน 4 ด้วยเห็นว่า มีผลของการปฏิบัติธรรมที่เห็นผลได้รวดเร็ว  แต่ยังไม่มีใครปฏิบัติธรรมแล้วได้ผลตามคำโฆษณาเลย แม้แต่คนเดียว

ถึงแม้ว่า การปฏิบัติธรรมแบบพม่านั้น จะเป็นสติปัฏฐาน 4 จริงๆ ก็ตาม แต่ก็ไม่มีทางได้ผลในระยะสั้นอย่างที่โฆษณาไว้ได้  เพราะ คำบ่งชี้ที่ว่า “นี้ อย่างนี้” ที่ขยายคำว่า “สติปัฏฐาน” เป็น “สติปัฏฐานนี้ อย่างนี้” แสดงให้เห็นชัดเจนว่า ไม่ใช่เป็นของพระพม่าที่คิดขึ้นมาใหม่

ดังนั้น การปฏิบัติธรรมตามแบบพระพม่า ถึงแม้จะทำจนสิ้นกัปสิ้นกัลป์ ก็ไม่มีทางจะบรรลุพระอรหันต์ได้อย่างแน่นอน....